تفاهم- گروه بانک و بیمه: محمدهادی سبحانیان- رئیس سازمان امور مالیاتی کشور با تاکید بر اینکه قانون مالیات بر ارزش افزوده در بسیاری از کشورها به همین شیوه که در کشور ما اتفاق می‌افتد، اخذ می‌شود، گفت: کشور ما مبتنی بر تجربه سایر کشورها، در حال اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده است. یکی از دلایل نارضایتی که درخصوص روند اجرای این مالیات ایجاد شد، نظام سنتی مالیات‌ستانی بود. پیش از این خریدوفروش به واسطه فاکتورهای کاغذی انجام می‌شد که این فاکتورها در برخی موارد مورد پذیرش نظام مالیاتی قرار نمی‌گرفت؛ با این استدلال که برخی فاکتورها صوری بودند، اعتبار خریدار لحاظ نمی‌شد و در عمل مؤدی مشمول جرایم یا مالیات‌های سنگین ارزش افزوده می‌شد. وی افزود: قانونگذار با آسیب‌شناسی اجرای قانون مالیات ارزش افزوده، با تصویب پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان و در قانون دائمی ارزش افزوده، فضای سنتی مالیات‌ستانی در حوزه مالیات ارزش افزوده را مدرن کرد. درنتیجه آسیب‌هایی که در نظام سنتی وجود داشت، مانند رد شدن فاکتورهای خرید خریداران یا اختلاف‌نظرهایی که در نرخ ارزش افزوده بین مؤدی و نظام مالیاتی اتفاق می‌افتاد، به طور کلی از بین رفت. سبحانیان با اشاره به مطالبه جدی برخی اصناف، مشاغل و فعالان اقتصادی به منظور حل و فصل مسائل نظام مالیات ارزش افزوده، گفت: در راستای درخواست برخی صنوف، حاکمیت و قانونگذار تصمیم گرفت نظام سنتی را به سمت نظام مدرن، که آن هم اقتضائات خاص خود را داشت، هدایت کند. رئیس سازمان امور مالیاتی در پاسخ به اینکه آیا با توجه به تورم مالیاتی محدوده ۵۰ درصدی، رسیدن نرخ مالیات ارزش افزوده به ۱۰ درصد، عدالت مالیاتی است یا آسیب به اقشار و اصناف ضعیف؟، گفت: در اجرای نظام ارزش افزوده، اساس را سفره مردم در نظر گرفتیم، از این رو بسیاری از اقلام خوراکی و بهداشتی معاف از مالیات ارزش افزوده است. لیست اقلام کالایی و خدماتی که در ارزش افزوده معاف هستند، بزرگ‌تر از فهرست مشمولین است. سبحانیان با اشاره به ریشه‌های متفاوت تورم گفت: مهم‌ترین ریشه تورم در اقتصاد کشور کسری بودجه است. دولت‌ها کسری بودجه خود را از محل منابع بانکی و بانک مرکزی تأمین کردند، درنتیجه نقدینگی افزایش پیدا کرد و تبدیل به تورم شد. پس اگر سیاستگذاری مالیات‌ستانی به دنبال کنترل کسری بودجه باشد، اتفاقا اقدامی ضدتورمی است. وی با بیان اینکه ۱۰ درصد مالیات ارزش افزوده در ایران، در مقایسه با دیگر کشورها نسبت کمی است، توضیح داد: مالیات ارزش افزوده، ضریبی است که بر روی عدد فروش مالیات دریافت می‌شود، طبیعی است که قیمت را تا حدودی بالا می‌برد، اما این افزایش قیمت با تورم تفاوت دارد. تورم افزایش مستمر در سطح عمومی قیمت‌ها است که ریشه آن نقدینگی و کسری بودجه است. سبحانیان با تاکید بر این موضوع که موافق اینکه همه اصناف درگیر افزایش مالیات بر ارزش افزوده بشوند، نیستیم، گفت: معتقدیم باید بخشی از اصناف را درگیر این موضوع کرد. اما اگر دولت تصمیم بگیرد نرخ ارزش افزوده را بالا ببرد، لزوما به معنای افزایش تورم نیست! بسیاری از اقلام اساسی که در سبد مصرف‌کننده قرار دارد و در شاخص تورم نیز اثرگذار است، معاف از مالیات ارزش افزوده است. مجموع این عوامل در کنار هم مانع ایجاد اثر تورمی خواهد شد. وی همچنین در پاسخ به اینکه یکی از ایرادات نظام مالیات‌ستانی، عدم تفکیک مفاهیم مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر مصرف است، گفت: مالیات ارزش افزوده یکی از شقوق مالیات بر مصرف است، به این معنا که در ذیل طبقه‌بندی مالیات بر مصرف، مالیات بر ارزش افزوده دسته‌بندی می‌شود.