* محسن مرزبان رودکی
کارشناس اجتماعی
افسردگی یکی از مشکلات شایع روانی است که ممکن است باعث کاهش کیفیت زندگی فرد شود. درمان افسردگی معمولا با استفاده از داروهای ضد افسردگی و درمان‌های روان شناختی انجام می شود. اما به نظر می‌رسد که کار کردن نیز می تواند به عنوان یک روش درمانی مؤثر برای جلوگیری از افسردگی باشد. به عنوان یک روش درمانی بدون دارو، کار به فرد اجازه می‌دهد تا از ذهن خود فرار کرده و به موضوعات متفاوت توجه کند. وقتی که فرد در حال کار کردن است، او به موضوعات دیگری فکر می کند و به محیط کار و تکالیف خود تمرکز می کند که این امر می تواند به کاهش تنش‌های روانی او کمک کند.
همچنین، کار به فرد احساس ارزشمندی و انگیزه می‌دهد. وقتی که فرد می تواند به تکالیف خود مسلط شود و بهترین عملکرد را از خود نشان دهد، او احساس موفقیت و ارزشمندی می کند که می تواند به کاهش افسردگی کمک کند. همچنین، کار به فرد احساس ارتباط با دیگران می دهد. ارتباط با همکاران و مشتریان می تواند به فرد احساس ارتباط اجتماعی و احساس دوستی و انسجام با دیگران را بدهد و افزایش مکرر روابط اجتماعی از این قبیل فرد را تبدیل به شخصیتی تلاش گر، هدفمند و با انگیزه می نماید و افسردگی را از او دور می کند.
البته محیط کار و شرایطی که در آن مشغول به کارید از همکارانتان گرفته تا شرایط استرس زای محیط کار نیز در جلوگیری از افسردگی در افراد نقش بسزایی ایفا می کند.
راه‌هایی بسیاری وجود دارند که شما و محیط کاریتان را از افسردگی و عواقب آن دور می کنند. محیط کاری باید به گونه ای طراحی شود که نیازهای انسانی کارکنان، مانند نیاز به استراحت، آرامش، تنفس، فضای شخصی و احترام به شخصیت فردی، مورد توجه قرار گیرند.
فراهم کردن فرصت‌های شغلی و پیشرفت برای کارکنان، می تواند به افزایش احساس ارزشمندی و انگیزه آن‌ها کمک کند و در نتیجه به کاهش افسردگی منجر شود. همچنین فضای کاری باید به گونه ای طراحی شود که کارکنان احساس امنیت، اعتماد به نفس و پشتیبانی شوند. در این فضا، کارکنان باید احساس کنند که می توانند با مشکلات خود به راحتی روبرو شوند و از پشتیبانی همکاران و مدیران خود بهره ببرند.
ایجاد فرصت‌هایی برای ارتباط با همکاران و مدیران، می تواند به افزایش احساس ارتباط اجتماعی و حمایت از جامعه کاری کمک کند و در نتیجه به کاهش افسردگی منجر شود. همچنین فراهم کردن فرصت‌هایی برای تعادل میان کارو زندگی، می‌تواند به کاهش تنش های روحی و فیزیکی کارکنان کمک کند و در نتیجه به کاهش افسردگی منجر شود. از همه مهم تر ارائه خدماتی مانند مشاوره روانشناسی و حمایت از توسعه مهارت های مدیریت استرس و اضطراب، نیز در محیط های کاری امری ضروری بنظر می رسد.
با تمام دلایل مذکور ایجاد محیط کاری مناسب و حمایت از سلامت روانی کارکنان، می تواند به کاهش افسردگی و افزایش رضایت شغلی و کیفیت زندگی کارکنان کمک کند. از اینرو برای اینکه کار به عنوان یک راه حل درمانی مؤثر باشد، باید محیط کار مناسبی فراهم شود. محیط کاری که نیازهای انسانی فرد را مورد توجه قرار می‌دهد و فرصت‌های شغلی و پیشرفت را ایجاد و افراد را از افسردگی و عواقبش محفوظ می دارد.