دورهمی کارآفرینان و نمایندگان دولت با هدف بررسی مشکلات کسب و کارهای نوپا (استارتاپها) برای نخستین بار از بخش فرهنگ و هنر کلید خورد تا با افزایش درآمدزایی و نوآوری، راههای ساده تری برای نقش آفرینی در بازارهای جهانی پیدا شود.به گزارش ایرنا، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چارچوب توسعه کارآفرینی، فضایی را برای گفتمان نمایندگان دولت، دانشگاهها و کسب و کارهای نوپا باز کرده است تا از این طریق مسیر نوآوری در بازارهای داخلی و خارجی فراهم شود.در تعریف استارتاپ تاکیدی نیست که فعالیت آن در حوزه فناوری اطلاعات باشد اما به سبب تنوع کسب و کارهای نوپا در این بخش، تلقی عمومی تغییر کرده است.با این همه، هر نوع فعالیت نوپا به عنوان استارت آپ در نظر گرفته می شود.
* کارآفرینی و کسب و کارهای نوپا
دیکشنری وبستر، استارتاپ را یک کسب و کار
جدید تعریف کرده است. مرکز کسب و کارهای کوچک آمریکا (یو.اس.اس.بی.آ) نیز آن را کسب و کاری
دانسته که به طور عموم حول محور فناوری شکل گرفته است و قابلیت رشد بالایی دارد.در تعریفی جامع می توان گفت استارتاپ یک سازمان موقت است که با هدف یافتن یک مدل کسب و کار تکرارپذیر و مقیاس پذیر، حول ایدههای نوآورانه و خلاقانه بنا می شود؛ در واقع فرد یا افراد خوشفکر با ایدههای نو، در جست و جوی روشهایی برای کسب درآمد از آن ایده و تولید انبوه محصولات یا خدمات مبتنی بر آن ایده هستند؛ بویژه با نوآوری در بازار یا نوآوری در محصولات و خدمات.برای راه اندازی یک استارت آپ، حرکت در بستر فناوری به دلیل لازم نبودن سرمایه زیاد، امور را آسان تر می کند.
کارآفرینی نیز فرآیندی است که پس از تشخیص فرصت، به ایده پردازی، بررسی و گزینش برخی ایدهها و نوآوری درباره آنها میپردازد، سپس یک طرح کسب و کار درباره آن می نویسد و به دنبال تامین مالی و نمونه سازی اولیه میرود.بر اساس آمارهای مرکز توانمندسازی و تسهیلگری کسب و کارهای نوپا «فاوا»، این کسب و کارها در مقایسه با سال 13۹۲، تا ۳۲ برابر رشد کرده و شمار آنها در چهار سال گذشته به بیش از 41 هزار مورد رسیده است.برخی پیشگامان این عرصه معتقدند استارتاپها در ایران بیشتر افزایش یافته اند
تا رشد؛ زیرا رشد، یک مفهوم کیفی است و با شاخصهای مختلفی ارزیابی می شود اما به هر روی، در سه سال گذشته با ورود برخی سرمایه گذاران
و البته استارتاپهای موفق، این بازار رشد کرد و همچنان در مسیر صعود قرار دارد.
* الگوسازی برای کسب و کارهای نوپا در ایران
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در چارچوب دستیابی به نوآوری در کسب و کار برای استارتاپها، سلسله نشستهایی با عنوان «پیوند» طراحی کرده است.بر خلاف نشستهای رسمی، قرار است نمایندگان دولت، مجلس، دانشگاهها، استارتاپها و شتاب دهندهها در محیط غیررسمی دور هم جمع شوند و با یکدیگر گفت و گو کنند.بیست و پنجم اردیبهشت ماه، طبقه یازدهم این وزارتخانه عرصه حضور بیش از 200 نفر از صاحبان کسب و کارهای نوپا در حوزه فرهنگ و هنر بود که گرد هم آمده بودند تا از طریق رایزنی با نمایندگان دولت و دانشگاهیان عوامل شکلگیری نوآوری در اکوسیستم کارآفرینی و نیز موارد تعیین کننده
در توسعه این اکوسیستم مشخص شود.مدیرکل دفتر توسعه کارآفرینی و بهره وری نیروی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، گفت: به دنبال فراخوان این وزارتخانه، استارتاپهای بخشهای مختلف دور هم جمع می شوند تا با حضور نمایندگانی از دولت و دانشگاهیان عوامل پیشرفت و نوآوری در بازار کسب و کار را بررسی و نقش دولت را تعیین کنند.«رحیم سرهنگی» اعلام کرد این نشستها در زمینههای دیگر نیز تداوم می یابد.برنامه بعدی در این چارچوب، در بخش حمل و نقل
و گردشگری است که پس از ماه رمضان با همکاری وزارت راه و شهرسازی برگزار می شود.افراد متمایل به شرکت در این نشست می توانند در سامانه اطلاعرسانی برای رویدادها، همایشها، سمینارها، کارگاههای تخصصی و کنفرانسهای کشور «ای.وند» ثبت نام کنند.
* اتصال شرکتهای خارجی
و استارتاپهای ایرانی
آنگونه که معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این دورهمی اعلام کرد، «نقش وزارت کار این نیست که محل برگزاری کافه کارآفرینی باشد، اگرچه مایل به تداوم این کار با قوت بیشتر است اما این وزارتخانه بیشتر به دنبال الگوسازی است تا آن را به سمت استانها، دستگاهها و فعالیتهای دیگر سوق دهد».«عیسی منصوری» افزود: وزارت کار سعی دارد در فضای جدیدی که در زمینه کسب و کارهای نوآورانه بخش خصوصی شکل گرفته است نقش تسهیلگری در سطح دستگاههای دولتی و نظام اجرایی کشور را ایفا کند که یکی از آنها، اتصال کسب و کارهای داخلی به بازارهای جهانی است. «مصطفی حسینی» مدیرعامل یک تارنمای فعال در زمینه آموزش برخط، گفت: تلاش می شود تخصصهای مورد نیاز در بازار کار در حوزههای نو هدایت و مهارتهای لازم آموزش داده شود.به گفته وی، این کسب و کار نوپا از 6 سال پیش همکاری با 13دانشگاه مانند صنعتی شریف، تهران و امیرکبیر را آغاز کرد و دروس این دانشگاهها را به طور مجازی ارایه می کند و به بیش از چهار میلیون کاربر خدمات رسانی کرده است. این شرکت برای 35 نفر به طور مستقیم اشتغالزایی کرده است.«نغمه عقیلی» مدیر یکی دیگر از سایتهای آموزشی، حمایت از فعالان این بخش را ضروری دانست.به گفته وی، این سایت از شهریور 1392 با رویکرد آموزشی و آگهی آموزشی فعالیت خود را آغاز کرد تا به معلمان و شاگردان برای اتصال به هم و شناسایی آموزشگاهها یاری برساند.وی افزود: این سایت روزانه تا 10 هزار بازدید کننده دارد و 30 هزار معلم از سراسر کشور از طریق این سایت با هم در ارتباطند و حتی استادانی در خارج از ایران زبانهایی مانند ایتایایی را در این فضا تدریس می کنند. این سایت امکان اشتغالزایی مستقیم 15 نفر را فراهم کرده است.
*شکست ۹ مورد از هر ۱۰ استارتاپ
طبق آمارها
مهمترین دلیل شکست این کسب و کارهای نوپا، تولید محصول اشتباه حتی با وجود ایجاد نوآوریهای خاص است که ارزش ویژه ای برای مشتری ایجاد نمی کند و به همین سبب، مورد استقبال قرار نمی گیرد. موفقیت یک استارتاپ به طی کردن یک فرآیند صحیح اعتبارسنجی وابسته است.در این ارتباط کارآفرینان و دارندگان کسب و کارهای نوپا معتقدند یکی از عوامل موفقیت در این کار باز گذاشتن دستشان برای ایجاد نوآوری و خلاقیت در دستیابی به بازارهای هدف با ارایه محصولات کیفی و دارای اعتبار و ارزش است.در این میان دولت می تواند نقش حمایتی و نظارتی داشته باشد.به باور فعالان کارآفرین در بخش فرهنگ و هنر، دولت با برگزاری چنین هم اندیشیهایی
می تواند از ایدههای نو در بازار کسب و کارهای نوپا پشتیبانی و با ساماندهی استارتاپها زمینه نوآوری در این زمینه را فراهم کند.
گزارش از امیر خان زاده